काठमाडौं - नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले केही नेपाल ऐन संशोधन विधेयकमार्फत सरकारले एकै पटक धेरै कानुन संशोधन गर्न खोजेर संसदलाई हेपेको बताएका छन् । गणतन्त्र आएपछि एकै पटक धेरै कानुन संशोधन गर्न थालिएको र २०७४ पछिको सरकारले यसको दुरुपयोग गरेको भन्दै थापाले अहिले पनि सरकारले संसदलाई हेपेको बताएका हुन् ।

मंगलबार प्रतिनिधिसभामा केही नेपाल ऐनको संशोधन विधेयकमाथि छलफलमा भाग लिँदै उनले भने, ‘यसरी ऐन ल्याउनु भनेको हिजो पनि संसदलाई हेपेको हो । आज पनि संसदलाई हेपेको हो । संसदीय व्यवस्थामा सरकारलाई के लाग्छ भने म सँग बहुमत छ, मैले जे ल्याए पनि पारित हुन्छ भन्ने लाग्छ । यो हामीलाई हेपेको हो, हामी हेपिने कि नहेपिने यसपटक देखाउनुछ ।’

जघन्य अपराधमा संलग्नलाई पनि जोगाउने गरी कानुन बनाउन लागिएको भन्दै थापाले आपत्ति जनाए । यो कानुनको मस्यौदा अघिल्लो सरकारकै पालामा भएको भन्दै उनले आफ्नै पार्टीका नेता तथा कानुनमन्त्री धनराज गुरुङलाई त्यसको भारी नबोक्न आग्रह गरे ।

‘जघन्य अपराधमा संलग्नलाई जोगाउने गरी जुन प्रावधान ल्याएको छ । कांग्रेसको तर्फबाट म प्रष्ट भन्न चाहन्छु । राजनीतिको अपराधीकरण र अपराधको राजनीतिकरणको व्यवस्था हामीलाई स्वीकार्य छैन’ उनले भने, ‘माननीय कानुनमन्त्रीलाई आग्रह छ । यो २०७४ सालपछिको सरकारले लेखेको ड्राफ्ट हो, यसको भारी नबोक्नुस् यसलाई बिसाउनुस् ।’

सरकारले वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन (ईआईए) वन मन्त्रालयले स्वीकृत गर्नुपर्ने व्यवस्था संशोधन गरेर वन विभागले स्वीकृत गर्ने व्यवस्था विधेयमा राखेको भन्दै थापाले आपत्ति जनाए । ‘ईआईए विभागबाट गर्ने भनिएको छ, मन्त्रालयले मान्दैन, वातावरणविद्ले मान्दैनन्, कसको स्वार्थमा ल्याइएको हो रु’ थापाले प्रश्न गरे ।

यो विधेयकमा वैदेशिक रोजगार बोर्डका निमित्त कार्यकारीको कार्यकाल अनन्तकालसम्म लम्ब्याउन मिल्ने राखिएको भन्दै थापाले भने, ‘जुन जुन मन्त्रीलाई जे जे गर्नुछ, साविकको बाटोबाट पारित हुँदैन, अनि यसरी घुसाउने ।’ सरकारले यो विधेयकमार्फत गरेको व्यवस्थामाथि छलफल गर्नुपर्ने लामो सूची रहेको भन्दै थापाले आफूले त्यसको तयारी गरेको पनि बताए । ‘सबको तयारी गरेका छौं, समतिमा भेटौंला, त्यहाँ जमेर यसमा लडौंला पनि’ उनले भने ।

महामन्त्री थापाले आफूसँग बहुमत छ र सांसदहरु थपडी बजाउन आएका हुन् भन्ने नसोच्न प्रधानमन्त्रीलाई आग्रह गरे । ‘हामीलाई हेपेको स्वीकार्य हुन्न यो, विधेयकमा यति धेरै प्रश्न छन् कि, यो विधेयकमा मात्र होइन, जसरी संसद र सांसदलाई व्यवहार गरिएको छ, जे गरे पनि हुन्छ भन्ने ठानिएको छ, सम्माननीय प्रधानमन्त्रीजी अब नयाँ ढंगले कुराहरुको सामना गर्न तयार हुनुहोला’ उनले भने ।

काठमाडौँ – उपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुनले आगामी दिनमा नेपाल र भारतबीचको सम्बन्ध आपसीहितका विविध क्षेत्रमा अझै व्यापक र विस्तार गर्नुपर्ने बताउनुभएको छ । शिक्षाप्रेमी महामना मदन मोहन मलवीयको १६१ औँ जन्मजयन्तीको अवसरमा महामना मालवीय मिसन–नेपालले काठमाडौँमा आइतबार आयोजना गरेको कार्यक्रममा उपराष्ट्रपति पुनले नेपाल र भारतबीच सदियौँ देखि निकै पुरानो सम्बन्ध रहेको र त्यसलाई अझै बहु आयामिक र मैत्रीपूर्ण बनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।

उहाँले नेपाल र भारतको सम्बन्ध जनस्तर सम्ममा पनि अत्यन्त प्रगाढ र विशिष्ट प्रकारको रहेको बताउँदै सम्बन्धले थप विकास र थप उचाइ लिने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो ।उपराष्ट्रपति पुनले नेपालमा पनि हिन्दू विश्वविद्यालय खोल्ने सन्दर्भमा थप पहल गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो ।उहाँले भन्नुभयो, “नेपालमा हिन्दु विश्वविद्यालय खोल्नका लागि सरकारले आफ्नो ठाउँबाट सहयोग गर्नुपर्छ, सायद यो प्रक्रिया अन्तिममा पुगेको छ, काभ्रे जिल्लामा स्थानीय निकायबाट जग्गा उपलब्ध गराउने प्रक्रिया भई नै सकेको छ, र शिक्षा मन्त्रालयमा यो विषय पुगेको छ, यो विषय मन्त्रिपरिषद्बाट स्वीकृतिमा ढिलाइ भएको खण्डमा मैले आफ्नो ठाउँबाट गर्ने सहयोग गर्नेछु ।”

मदन मोहन मालवीय एक असल शिक्षक, पत्रकार, कानून व्यवसायी, प्रखर वक्ता एवं वार्ताकार तथा राजनेताका रूपमा मित्रराष्ट्र भारतमा मात्रै नभई दक्षिण एसियामा नै चिरपरिचित हुनुहुन्थ्यो ।

उपराष्ट्रपति पुनले मालवीयले समाजका निर्धन, निमुखा र पछिडिएको तप्कालाई पुर्‍याउनुभएको सेवा, समर्पण अविस्मरणीय र प्रेरणादायी रहेको बताउँदै मालवीयले मानव स्वतन्त्रताका लागि दिएको योगदानको चर्चा गर्नुभयो ।उहाँले भन्नुभयो, “मालवीय संस्थापक रहेको बनारस हिन्दू विश्वविद्यालयको स्थापनाले भारतीय जनताको चेतना वृद्धिमा मात्रै योगदान पुगेको नभई विश्वकै ज्ञानका आकाङ्क्षी ज्ञान र विविध विधामा शिक्षा प्राप्त गरी व्यक्तिगत रूपमा सक्षम हुँदै राष्ट्र र समाजका लागि केही गर्ने शुभअवसर पाएको कुरालाई हामीले विर्सनु हुँदैन ।”

बनारस हिन्दू विश्वविद्यालयबाट उच्च शिक्षा हासिल गर्दै स्वदेशको सेवा गर्ने नेपालीको सङ्ख्या उल्लेखनीय रहेको चर्चा गर्दै उपराष्ट्रपति पुनले सो विश्वविद्यालय नेपाल भारतबीच मित्रताको विम्ब र कडीका रूपमा स्थापित रहेको बताउनुभयो । उहाँले नेपालको सर्वाङ्गीण विकासमा वनारस हिन्दू विश्वविद्यालयले प्रत्यक्ष, अप्रत्यक्षरूपमा पु¥याएको योगदानको प्रशंसा गर्नुभयो ।

महामना मालवीय मिसन–नेपालका अध्यक्ष योगाचार्य जी.एन.सरस्वतीले नेपालमा हिन्दू विश्वविद्यालय स्थापनाका निम्ति पहल गरिदिन आग्रह गर्नुभयो । कार्यक्रममा साहित्यकार तथा समाजसेवी पुष्पप्रसाद लुइँटेल, ईश्वरचन्द्र शर्मा र श्यामप्रसाद अधिकारीलाई सम्मान गरिएको थियो । त्यस्तै कार्यक्रमा नेपालका लागि भारतीय उप–राजदूत प्रसन्न श्रीवस्तावको पनि सभागिता रहेको थियो ।

काठमाण्डौ– निर्वाचनको मिति नजिकिदै गर्दा यति वेला कलाकर्मीहरुले आ–आफ्नो समर्थन जनाई रहेका छन् । लामो समय देखि नेपाली कला तथा सँस्कृतिको क्षेत्रमा आफ्नो योगदान पुर्याएका कलाकर्मीहरुले समेत निर्वाचनमा उम्मेदवारी दिए संगै उनिहरुको पक्ष र विपक्षमा आ–आफ्ना राय तथा विचारहरु सामाजिक सञ्जाल मार्फत पस्कन थालेका छन् । यसै विच बरिष्ठ चलचित्र निर्देशक लेखक तथा कलाकार मोहन निरौलाले लामो समय देखी नेपाली चलचित्र तथा कला सँस्कृतिका क्षेत्रमा सक्रिय रुपमा लागिरहेकी लोकप्रिय अभिनेत्री तथा निर्मात्री रेखा थापा, अभिनेता तथा निर्माता मधुकुमार श्रेष्ठ, अभिनेता तथा निर्माता रोज राणा र अभिनेत्री तथा गायिका कोमल वलीलाई आफ्नो समर्थन जनाउँदै विजयी गराउन अपिल गरेका छन् ।

नेपाली चलचित्र उद्योगकी लोकप्रिय अभिनेत्री तथा निर्मात्री रेखा थापा मोरंगबाट (प्रतिनिधि सभा), अभिनेता तथा निर्माता मधुकुमार श्रेष्ठ धादिंगबाट (प्रदेश सभा) अभिनेता तथा निर्माता रोज राणा प्युठानबाट (प्रदेश सभा), अभिनेत्री तथा गायिका कोमल वली दाङबाट (प्रतिनिधि सभा) को उमेदवार रहेका छन् ।

अभिनेत्री थापाको निर्वाचनमा प्रचार प्रसार गर्ने शैली र स्वभावलाई मतदाताहरुले रुचाएका छन् र यति वेला मोरङ क्षेत्र नम्बर ३ का मतदाताहरु अभिनेत्री थापाको विजयको लागि उत्सुक रहेको बताउने गरेका छन । परिवर्तन नेपालका अध्यक्ष समेत रहेका निर्देशक निरौलाले कला क्षेत्रको प्रवद्र्धन र संरक्षणको लागि कलाकारहरुले राज्यको नियमनकारी निकाय सम्म पुग्न जरुरी रहेको र यसको लागि कलाकारहरुले जित्न जरुरी रहेको बताएका छन् ।

निरौलाले भनेका छन्, “नेपालमा एकसय पच्चिस/छब्बिस भाषा भाषी तथा तिनीहरूको संस्कृति जीवन्त रहेको र त्यसलाई संरक्षण र संम्बर्द्धन सबैको दायित्व हो । जुनसुकै राजनितीक दल र स्थानको उमेदवारी भएपनि सामाजिक, राष्ट्रिय बिषय लगायत देशकै शिर उच्च पार्ने नेपालीहरुकोे बहु–पहिचान, कला संस्कृति भाषा र नेपाली चलचित्रको उम्मेदवारी दिएका कलाकर्मीहरु संवेदनशील रहेकोले पनि उनिहरुको जित आवश्यक छ ।”

काठमाण्डौ – सुदुरपश्चिमको बझाङ जिल्लामा जन्मिएका  दिर्घराज जोशी बाल्यकाल देखीने मानव अधिकारको पक्षमा उभिदै आएका छन् । जन्म स्थान छोडेर कैलाली जिल्लाको धनगढी उपमहानगरपालिकामा बसोबास गर्दे आइरहेका जोशी तत्कालिन जनआन्दोलनका क्रममा निकै सक्रियताका साथ मानवअधिकारका विषयमा वकालत गर्दर्थे । उनले त्यतिवेला सरकार र तत्कालिन विद्रोही पक्ष नेकपा माओवादीबाट वेपत्ता पारिएका मान्छेहरुलाई सार्वजनिक गर्नु पर्ने माग राख्दै निक्कै लामो संघर्षका आन्दोलनहरुमा समेत सक्रियरुप भुमिका खेलेका थिए ।

जोशीे मानवअधिकारका विषयमा कुरा गर्दा सम्झन्छन् “वि सं २०६२– ६३ को जनआन्दोलन, जुन बेला देशमा राजतन्त्र विरुद्धको आगो बल्दै थियो भने लोकतनत्र र गणतन्त्रका चर्का नाराहरु घन्किदै थिए र सोही भिडमा धनगढीको गर्मी मौसमको तातो सडकमा २१–२२ वर्षको ठिटो पनि प्रहरीको दमन र वर्बरताको विरोध गर्दै सडकमा शान्तिको नारा लगाउदै थियो । मानव अधिकार र मानविय कानुनको सम्मान गर्न अनुरोध गर्दै र्याली निकालेका भिडमा रहेका युवाहरुको जमातलाइ थाहा थिएन , मात्र उनिहरु तत्कालिन व्यवस्थाविरुद्ध लागेका पार्टीका कार्यकर्ता जस्ता बन्न पुगेका थिए र तीनै पार्टीका नेतृत्वले उनिहरुलाई संचालन गरेका थिए । तर कुनै पार्टी वा दलसंग नजोडिई विसुद्ध मानवअधिकारको  रक्षाको निम्ती लडिरहेका जोशी जस्ता युवाहरुको जमातलाई पनि तत्कालिन व्यवस्थाले पार्टीका कार्यकर्ता सम्झेर २०६२ साल चैत्र १२ गते धनगढीको पार्कमोडवाट प्रहरीले घेरा हालेर गिरफ्तार गरी जिल्ला प्रहरी कार्यलय कैलाली पुर्याएको थियो । २०६३ बैशाख १ गतेका दिन तत्कालिन राजा ज्ञानेन्द्र विर विक्रम शाहदेवको सत्ताच्युत पछि मात्रै थुनिएका जोशी लगायतका मानवअधिकारका लागी आवाज उठाउने  युवाहरुलाई थुनामुक्त गरिएको थियो ।”

थुना भित्रै रहेर पनि जोशीले मानव अधिकार र नेपालमा मानव अधिकारका क्षेत्रमा काम गर्ने व्यक्ति र संघ संस्थाहरुको बारेमा अध्ययन गर्ने मौका पाएका थिए । एक महिने जेल जिवनको अवधिमा जोशीले थुप्ै संघ संस्था तथा मानवाधिकारकर्मीहरु संगको आफ्नो चिनजानलाई निकै अगाडी बढाई सकेका थिए मानव अधिकारको विषयमा वकालत गर्न चाहाने जोशीसंग थुपै्र  व्यक्तित्वहरु जोडिएका थिए र जोशीलाई  मानव अधिकार र शान्तिको लागि आवाज उठान गर्न उर्जा प्रदान गर्ने जमातहरु झन बढ्दै गईरहेको थियो र त्यहि मौकामा  शान्तिका लागि शाझा अभियान (कोक्याप) नामक एक गैरसहकारी संस्था जसले मानव अधिकारका क्षेत्रमा काम  गर्ने व्यक्तिहरुको सहभागिता एउटा विशेष कार्यक्रमको आयोजना गर्ने योजना बनाएको थियो, तयस बखत जोशीले पनि त्यो संस्थामा आवद्ध रहेर स्वयंसेवक रुपमा काम गर्न थाले । त्यो संस्था वास्तवमा नेपालमा शान्ति र मानवअधिकारको क्षेत्रमा कार्यरत ५० वटा भन्दा बढी संस्थाको छाता संगठन थियो । जोशीले लामो समय खोजीरहेको मञ्च कोक्यापले प्रदान गरेको थियो ।

कोक्यापमा बसेर भोलेन्टियरको काम गर्न सुरुगरे लगत्तै उनले भावी नेपाल नागरिकको पहल नामक बृहत ३ दिने कार्यशालामा सहभागी हुने मौका पाएका थिए । जहाँ देशभरीबाट शान्ति र  मानव अधिकारको क्षेत्रमा काम गरेका विभिन्न व्यक्तित्वहरुको उपस्थिीती थियो । जुनकार्यक्रमको प्रभावले जोशी प्रती कोक्याप पनि निकै आकर्षित हुदै वि सं २०६४ माघ १ गते देखी फागुन ७ गते सम्म आयोजना गर्न लागेको बृहत राष्ट्रव्यापी साईकल यात्रामा  विषेश भुमिकामा सहभागी गराउने निर्णय समेत गरेको थियो । “उनिहरु कहाँ छन ?” भनेर नाम दिएको त्यो यात्राको मुख्य उदेश्य भनेको दन्द्ध कालमा राज्य र तत्कालिन विद्रोही माओवादी पक्षबाट विभिन्न बहानामा वेपत्ता पारिएका नागरिकहरुलाई तत्काल सार्वजनिक गर्न र उनिहरुको वास्तवीक अवस्थाबारे आम जनसमुदायलाई जानकारी गराउन दुवै पक्षलाई दवाव दिने उदेश्यले आयोजना गरिएको थियो । १५ जना नेपाली र १ जना विदेशी गरी कुल १६ जनाको टोली नेपालको मेचीबाट यात्रा सुरु गरी महाकालीमा समापन गर्ने गरी कार्यक्रमको आयोजना गरिएको थियो । देशका विभिन्न स्थानमा सभा, सम्मेलन नागरिक सुनुवाइ कार्यक्रम एवम् स्वयम नागरिक सचेतना जस्ता कार्यक्रम गरी करिव ३६ दिन पछि त्यो यात्रा महाकालीको गड्डाचौकीमा समापन भएको थियो । त्यस यात्रामा मुख्य भुमिकामा जोशीनै रहेका थिए । हजारौंको संख्यामा राज्य तथा तत्कालिन विद्रोही पक्षबाट वेपत्ता पारिएका मान्छेहरुको खोजी गर्न सरकार पक्षलाइ दवाव स्वरुप सुरु गरिएको अभियान थियो । सोही दबाब र राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय मानवअधिकार संगठनको चर्को आलोचनापछि सरकारले वेपत्ता नागरिक छानविन आयोग र सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोग जस्ता महत्वपुर्ण आयोगहरु समेत गठन गरेको थियो ।

लामो समय देखी मानव अधिकार र समाजसेवाका क्षेत्रमा सक्रिय भुमिकामा रहदै आएका जोशीले  राष्ट्रिय तथा अन्तराष्ट्रिय स्तरमा आयोजना गरिने विभिन्न मानव अधिकार सम्बन्धि गोष्टि सेमिनार  लगायतका कायृक्रमहरुमा सहभागी हरँदै मानव अधिकारको विषयमा अध्ययन तथा अनुसन्धान थर्दै नेपालमा शान्ति मानव अधिकार र लोकतन्त्रलाई कसरी बलियो बनाउन सकिन्छ भन्ने विषयमा वकालत गर्दे आईरहेका छन् । यसै सिलसिलामा जोशी क्यानडा, अस्ट्रेलियत, जापान, ताईवान, हङकङ मकाउ, थाईल्याण्ड, जर्मन, फ्रान्स  लगायत युरोपका विभिन्न देशहरुमा  गएर तालिमहरु प्राप्त गरिसकेका छन् ।

नेपालको मानव अधिकारको अवस्थालाई अन्तराष्ट्रियस्तर सम्म लैजान र एक शान्त समृद्ध र सम्पन्न देशको रुपमा नेपाललाई विश्व सामु चिनाउन पाउनु जत्तिको गर्व गर्न लाएक कुरा केही हुदैन तर नेपालमा दिनहँु भईरहने मानव अधिकार हननका घटनाहरुले शान्ति र लोकतन्त्रको नारालाई ओझेलमा पार्दै आईरहेको छ । जोशी मात्रै हैनन्,  मानव अधिकारका  पक्षमा वकालत गर्ने थुपै्र व्यक्ति एवम् संगठनहरु भए पनि उनिहरुले पनि सोचे अनुरुप कामगर्न सकेको छैनन । तत्कालिन समयमा जोशी तथा उनिहरुको समुहले उठान गरेको “उनिहरु कहाँ छन् ?” नामक दबाब मुलक यात्रामा सम्पुर्ण पक्षबाट साथ सहयोग भयो । तत्कालिन समयमा राज्यपक्षबाट वेपत्ता नागरिकहरुको खोजी गर्ने एवं दन्द्धकालिन मुद्धाहरुमा  मेलमिलाप गर्ने लगायतका कार्यहरु गर्नको लगी सरकारले जनतालाई आश्वस्त पार्ने उदेश्यले विभिन्न किसिमका आयोग तथा निकायहरु खोलेर कार्यको सुरुवात पनि गरेकै हो तर सोचे अनुरुप अझै पनि ति आयोगहरुले काम गर्न भने आजको दिन सम्मपनि सकिरहेका छैनन् ।

क्यानडामा आयोजना हुने अन्तराष्ट्रिय मानव अधिकार सम्वन्धि विशेष तालिम कार्यक्रममा नेपालको तर्फबाट अधिकारकर्मी दीर्घराज जोशीले सहभागीता जनाएका थिए । उनले  सन २०१६ मा करिव २६ सय जना अधिकारकर्मीहरुले विश्वभरीबाट कार्यक्रममा सहभागिताको लागी आवेदन दिएका थिए । आवेदनमा दिएका मध्येवाट छानिएका १०० जना भित्र जोशी पनि एक थिए, तत्कालिन समयमा नेपालवाट प्रतिनिधित्व गर्ने जोशी लगायतका २ जना अधिकारकर्मीहरु क्यानेडामा आयोजना भएको तालिममा सहभागिता जनाएका थिए । हरेक वर्ष आयोजना हुने मानवअधिकार सम्बन्धी कार्यक्रममा करिव ५० देशबाट आएका १ सय जनाको सहभागीता रहेकोे त्यो कार्यक्रम मानव अधिकारकर्मीको लागी एउटा महाकुम्भ थियो त्यो ईक्विटास क्यानडको ३६ औं संस्करणमा कार्यक्रम थियो , ईक्विटास क्यानडा सरकारको मानवअधिकार सम्बन्धि काम गर्ने आधिकारिक सरकारी निकाय हो ।

मानव अधिकारको क्षेत्रमा सक्रिए रहदै आएका जोशीलाई विभिन्न संघ संस्थाहरुले सम्मान एवं कदर समेत प्रदान गर्दै आईरहेका छन् ।  लामो समयसम्म मानव अधिकार, लोकतन्त्र र शान्तिको  लागि सक्रिए  भुमिका निर्वाह गर्दै आएका जोशीलाई नेपालकै पहिलो समावेशी म्युजिक अवार्ड राष्ट्रिय समावेशी म्युजिक अवार्ड समारोहमा “मानव अधिकार सेवा सम्मान २०२२” समेत प्राप्त गर्नुको साथै गण्डकी प्रदेश प्रमुखले उल्लेखनिय कार्य गरेको भन्दै जोशीलाई प्रशंसा पत्र प्रदान गरिसकेका थिए, त्यसै गरी अधिकारकर्मी जोशीले गिनिज बुक अफ वल्र्ड रेकर्ड २०१९, एभरेष्ट अनर अवार्ड २०१९ लगायतका अवार्ड तथा सम्मानहरु प्राप्त गरिसकेका छन् ।

प्रस्तुती: अरविन्द्र गौतम

ललितपुर – ललितपुरको माहाँकाल गाउपालिकामा सत्तागठबन्धनको तर्फबाट उम्मेदवारी दिएका नेपाली काग्रेसका गणेश केसी विजयी भएका छन भने उपाध्यक्षमा नेकपा माओवादी केन्द्र निर्वाचित भएको छ । उपाध्यक्षमा माओवादी केन्द्रकी डोल्मा माया गोले निर्वाचित भएकी हुन । अध्यक्षका लागि केसीले ३४५५ मत ल्याएर गाउँपालिकाको अध्यक्षमा जित हासिल गरेका हुन्। उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी नेकपा एमालेका कमला लामाले २८८७ मत प्राप्त गरेकी छन्।

त्यस्तै डोल्मामाया गोलेले ३१५२ मत ल्याउदै उपाध्यक्ष पद जित्न सफल भईन भने उनका प्रतिद्धोन्द्धी नेकपा एमालेका पुरुषोत्तम हुमागाईले २७८७ मत प्राप्त गरेका छन् ।अध्यक्षको पदमा निर्वाचित भएका केसी नेपाली कलाकारिता क्षेत्रमा  निर्माताको रुपमा चिनिएका छन् । उनि नेपाली चलचित्र सुर्याका निर्माता समेत हुन भने अन्य थुप्रै म्युजिक भिडियोहरुको निर्माण समेत गरिसकेका छन् ।

काठमाण्डौ - सर्लाहीको ईश्वरपुर नगरपालिकामा नेपाली कांग्रेसबाट मनोजकुमार आचार्य मेयर पदमा निर्वाचित भएका छन । वैशाख ३० सम्पन्न भएको स्थानिय निर्वाचनमा आचार्यले नेकपा एमालेका मनोज कुमार देवकोटालाई हराँउदै नगर प्रमुखमा निर्वाचित भएका हुन ।

आचार्यले ७४९८ मत प्राप्त गरि प्रमुख पदमा निर्वाचित भएका हुन भने उनका निकटतम प्रतिदन्द्धी देवकोटाले ५१७० मत प्राप्त गरेका थिए । राजनितिमा प्रवेश गरेको
छोटो समयमानै राजनीतिमा सफलता हात पारेका आचार्य नेपाली काँग्रेसमा केन्द्रीय महाधिवेशन प्रतिनिधिमा निर्वाचित भएका थिए ।

समाज सेवामा क्रियाशिल रहँदै आएका आचार्य सर्लाही जिल्लामा आममानिसहरुले रुचाईएका व्यक्तिको रुपमा पर्ने गर्दछन् । कोभिड १९ को महामारीमा आफ्नो ज्यानको बेवास्ता गर्दै ईश्वरपुर नगरवासीका लागि अहोरात्र खटिएका कारण आचार्र्य ग्यालेक्सि एक्सिलेन्स अवार्डमा कोभिड हिरो अवार्डबाट समेत सम्मानित भएका थिए ।

उनको जीतले सम्पूर्ण नगरवासी मात्र नभएर सर्लाही जिल्लावासी नै उत्साहित देखिएका छन । नगरको विकास उन्नती र प्रगतिको लागि सधैंं तत्पर रहने युवा नेता आचार्य अव नगर प्रमुख मार्फत नगरको मुहार फेर्ने अभियानमा लागेपछि ईश्वरपुरवासीमा मात्र नभएर जिल्लावासीमा नै हर्षोल्लास छाएको छ ।

उनले आफ्नो जित पश्चात छोटो प्रतिक्रिया दिदै भने “म सम्पुर्ण नगरवासी तथा मतदाताहरुप्रती कृतज्ञ छु । छोटो समयमा नै जनताले आफुमाथी भरोसा राखी नगर प्रमुख बनाएको प्रती म ईश्वरपुरवासी जनसमुदायलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहान्छु । नगरका जनताले म माथी भरोसा राखी नगर प्रमुखका लागि निर्वाचित गरी मलाई समाजका लागी केही योगदान गर्ने अवसर दिएकोमा म अत्यन्तै खुशी छु ।” उनले आफु सम्पूर्ण नगरवासी प्रति कृतज्ञ भएको बताएका छन् ।

नगर उपप्रमुखमा भने ७२५१ मत ल्याई रंजीता देवी चौधरी विजयी भएकी छिन् ।

काठमाडौं- स्वास्थ्य क्षेत्रमा लामो समय काम गरेर राजनीतिमा होमिएका राजकुमार महतो सर्लाहीको चन्द्रनगर गाउँपालिकाको अध्यक्षमा निर्वाचित भएका छन्। लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी (लोसपा) वाट चुनावी मैदानमा उत्रिएका राजकुमारले ३ हजार ९९५ मत ल्याएका थिए। उनका निकटतम प्रतिस्पर्धी माओवादीका लोकेन्द्र मुखियाले ३ हजार ५३६ मत प्राप्त गरेका थिए।

यस्तै उनको गाउँपालिकाका निर्वतमान अध्यक्ष महेन्द्र महतो पनि चुनावी मैदानमा थिए। उनी लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी (लोसपा) का नेता राजेन्द्र महतोको दाई हुन्।

कांग्रेसका राजकुमारले ३ हजार ९९५ मत ल्याएर जित हासिल गर्दा महेन्द्र महतो २ हजार ८८५ मत सहित तेस्रो स्थानमा खुम्चिए। राजकुमार लामो समयदेखि स्वास्थ्य क्षेत्रमा काम गरेका व्यक्ति हुन्। उनले सभे द चिल्ड्रेन, विश्व स्वास्थ्य संगठन लगायतका संस्थामा रहेर काम गरेका छन्। उनी जनस्वास्थ्य र पोषणविद् हुन्।

काभ्रेपलाञ्चोक– आउने बैशाख ३० गते हुने स्थानिय तहको निर्वाचनको प्रचारप्रसारको लागि गठबन्धन पक्षले तिब्रता दिएको छ । विगत पाँच वर्ष सम्म पनि गाउँपालिकामा भने जस्तो र सोचे जस्तो परिवर्तन नभएकै कारण यस पटक नेतृत्व परिवर्तन जरुरी रहेको भन्दै गठबन्धन पक्षले घरदैलो अभियानलाई तिब्रताका साथ अघि बढाएको छ । गठबन्धनका तर्फबाट अध्यक्ष पदको उम्मेदवार बनेका प्रेम बहादुर भुजेल साझा उम्मेदवारका रूपमा चुनावी मैदानमा छन् । भुजेल निकै रसिक र निस्वार्थ भावना भएका युवाका रुपमा चिनिने स्थानियहरुले वताउँदछन् । नयाँ नेपालको निर्माणको परिकल्पना गर्दै आधुनिकिकरण तर्फ देश लैजानु पर्छ भन्ने उदारबादी  विचारधार भएका नेता भुजेल भुम्लुको विकासको लागि यस पटक आफुले नेतृत्व पाउने विश्वस्त रहेका वताएका छन् ।

नेपाली काँग्रेस, समाजबादी पार्टी र नेकपा माओवादी केन्द्रको गठबन्धनका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका भुजेल भन्छन “प्राकृतिक श्रोत–साधनले भरिपूर्ण भएको भुम्लु गाउँपालिकाले वितेको पाँच वर्षमा कुनै उपलब्धी हासिल नगरेको र पालिका भित्र रहेका सांस्कृतिक, धार्मिक र ऐतिहासिक सम्पदाहरु ओझेलमा परेका छन्, बार्षिक रुपमा पालिकाको लागि  आएको बजेट पनि खर्च नहुनु र फ्रिज जानु भएको अलिकती खर्च पनि भ्रष्टाचारमै सकिनु विडम्बना हो । संघियताको संरचना अनुसार गर्नु पर्ने काम गर्नको लागि सक्षम नेतृत्व नभएकै कारण आज भुम्लुबासीको जिवनस्तर जहाँको त्यहि रहेको छ्”

भुम्लु गाउँपालिकामा यतिवेला एकीकृत समाजवादी, माओवादी केन्द्र र नेपाली कांग्रेस लगायत संयुक्त लोकतान्त्रिक बाम गठबन्धनको एक्लो उम्मेदवार बनेका भुजेलले जनताको चेतना स्तरमा आमूल परिवर्तन गराउँदै सामाजिक , आर्थिक र भौतिक रूपमा विकास, सुन्दरशान्त र समृद्ध भुम्लु बनाउनको लागि भए पनि एक पटक  गठबन्धन पक्षलाई मतदान गर्न सम्पुर्ण भुम्लुबासीमा अपिल गरेका छन् ।

आवाससहितको शैक्षिक पूर्वाधार निर्माण, कृषिमा आधुनिकीकरण, युवाहरूलाई प्राकृतिक स्रोतहरूको उपयोग गरी स्वरोजगारीतर्फ उन्मुख गराउने, १० वडामा १० बगैंचा निर्माण, जडिबुटी फार्म, तरकारी फार्म, पशुपालनको फार्म  पर्यटन उद्योगहरू सञ्चालन, पर्याप्त पूर्वाधारहरू बनाउने र भएका पार्कहरूलाई पनि व्यवस्थित गर्दै पर्यटकहरु धित्र्याउने योजनाहरु भुजेलका रहेका छन् ।
त्यस्तै उपाध्यक्षमा नेपाली कांग्रेसका चर्चित युवा नेता जितेन्द्र मान तामाङ (दावा लामा) भुम्लु गाउँपालिकामा आशा लाग्दा  युवाको रुपमा उदाएका छन् । लामा स्थानियहरुको हितमा व्यक्तिगत तवरबाट पनि निस्वार्थ भावले सेवामा समर्पित व्यक्तित्वको रुपमा चिनिएका छन् ।

गठबन्धनको पक्षबाट  उपाध्यक्षको उम्मेदवार बनेको दावाले  पनि यस पटक भुम्लुबासीले आफुलाई मतदान गरेर एक पटक सेवा गर्ने मौका दिनेमा बिस्वस्त रहेको बताएका छन् । यस पटक हामी  गठबन्धन पक्षका युवाहरु मिलेर भुम्लुको मुहार फेर्ने इच्छालाई भुम्लुबासीले  पुरा गरिदिने भन्दै दावाले मतदानको अपिल समेत गरेका छन् । आफुहरुले गाउँपालिकाको  लागि ल्याएका अथवा गरेका बाँचाहरु आगामि पाँच वर्ष भित्रै पुरा  गर्ने भन्दै केही योजनाहरु पाँच वर्ष भन्दा बढी समय लाग्न सक्छ तर कामलाई तिब्रताका साथ अगाढी बढाउने समेत अध्यक्षका उम्मेदवार भुजेलले बताए ।

काभ्रेपलाञ्चोक – भुम्लु गाउँपालिकामा नेकपा एमाललेले चुनावी गतिविधिहरुलाई तिब्रता दिएको छ । गाउँपालिकाका सबै वडाहरुमा घरदैलो अभियानमा पुर्वमन्त्री गोकुल बाँसकोटा सहित र्याली सभा तथा सम्मेलनहरुको आयोजना गर्दै आईरहेको छ । गाउँपािलकामा लोकप्रिय समाजसेवीको रुपमा चिनिएका युवानेता प्रेम लामा  यस पटकको स्थानिय निर्वाचनमा भुम्लु गाउँपालिकाको अध्यक्ष पदका उममेदवार हुन ।
लामो समय देखी नेकपा एमालेमा सक्रिय रुपमा लागेका नेता प्रेम लामाले भुम्लुबासीको लागि अव केहि गरेरै देखाउने अठोट लिएका छन् । सानै उमेर देखी समाजसेवामा सक्रिय लामाले आफ्नो गाउँपालिकामा आई पर्ने प्राकृतिक विपत्ति होस वा अन्य कुनै पनि वाध–व्यवधानहरुलाई साझारुपमा लिदै समाधानको लागि अग्रणी भुमिका निर्वाह गर्दै आईरहेका छन्  । सामाजिक स्तरबाट जनताको सेवामा समर्पित लामाले अव  अध्यक्ष बनेर भुल्लु गाउँपालिकालाई नै नमुना गाउँपालिका बनाउने योजना बनाएका छन् । वि सं २०७२ सालको भुकम्प र त्यपछिको कोरोनाकालमा आफ्नो गाउँपालिकामा  लामा निकै सक्रिय भएर सेवामा समर्पित थिए । उनले स्थानियहरुको साथमा उनिहरुको गाँस,बास, कपास लगायतका तत्कालिन समस्याहरुको समाधानको लागि महत्वपुर्ण भुमिका समेत खेलेका थिए ।
कृषि र किसानका मुद्धाहरुलाई पहिलो प्राथमिकतामा राखेर सुखी र समृद्ध पालिका निर्माण तर्फ आफुहरु अगाडी बढ्ने भन्दै लामाले भने किसानको ठुलो बस्ती समेटिएको पालिकालाई उकास्न आयश्रोतको मुल आधार कृषि नै बनाउनु पर्छ । भुम्लुलाई कृषिमय बनाइ भुम्लुबासीको जिबनस्तर उकास्न कृषकमैत्री योजना लाई नेकपा एमाले भुम्लुले समेटेको छ । बीउ देखि उत्पादन बेच्ने बजारसम्म, ऋण देखि अनुदानसम्म , तालिम देखि पुरस्कारसम्म नेकपा एमाले भुम्लुको लागि कृषिनै आयश्रोतको मुलआधार भएको भन्दै कृषि बिकास तथा बचाउका निम्ति थुप्रै योजना ल्याएको छ । नेकपा एमाले भुम्लु गाउँपालिका लक्ष्यनै सुनकोशीको पानी खेतबारीमा लानी बढाउने जनताको आम्दानी रहेको समेत बताएका छन् ।
त्यस्तै उपाध्यक्ष पदको उम्मेदवार कल्पना श्रेष्ठले भुम्लु गाउँपालिकामा कृषिक्रान्ति, युवा स्वरोजगारका सथै पर्यटन, पुर्वाधार विकास र महिला शसक्तिकरण लगायतका विषयहरु अहिले भुम्लुलाई आवस्यक रहेको भन्दै आफुहरुले भुम्लको विकास गर्नको लागि आफुहरुलाई मतदान गर्दै भुम्लुको विकाश गर्ने मौका दिन अपिल गरेकी छन् ।

चन्द्रपुर-नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत समाजवादी) चन्द्रपुरले स्थानीय निर्वाचनको सन्दर्भमा आफ्नो प्रतिबद्धता पत्र सार्वजनिक गरेको छ । ‘जनमुखी स्थानीय सरकार, विकास र समृद्घिको आधार’ भन्ने मूल मन्त्रसहित नेकपा एसले प्रतिबद्धता पत्र सार्वजनिक गरेको हो । उक्त प्रतिबद्धता पत्रमा नगरभित्र सबै घरमा बिद्युत पुर्याउने र प्रत्येक घरलाई मासिक २०० युनिट बिद्युत निःशुल्क उपलब्ध गराउने उल्लेख गरिएको छ । साथै एलपि ग्यासको विकल्पमा इन्डक्सन चुलो प्रयोगमा प्रोत्साहन गर्ने प्रतिबद्धता जनाइएको छ ।

हरेक घरलाई मासिक ५ हजार लिटर स्वच्छ खानेपानी निःशुल्क रुपमा उपलब्ध गराउने, चन्द्रनिगाहपुरमा सुविधा सम्पन्न सभाहल निर्माण गर्ने, बागमती र चाँदी नदी किनारमा व्यवस्थित शवदाह गृह एवम् क्रियापुत्री भवन निमार्ण गर्ने, व्यवस्थित बसपार्क सञ्चालनमा ल्याउने, चन्द्रपुर चोक, बजार तथा आवश्यक स्थानहरुमा सार्वजनिक शौचालय निर्माण गर्ने, नगर भित्र औद्योगिक क्षेत्रको स्थापनाका लागि पहल गर्ने र नदी कटान नियन्त्रणको लागि विशेष योजना ल्याउने योजना छ । प्रत्येक वडाका लागि कम्तीमा एक–एक जना कृषि र पशु प्राविधिकको सेवा प्रभावकारी रुपमा उपलब्ध गराउने, कृषि तथा पशुजन्य उत्पादनको उचित बजारको प्रधन्ध मिलाउँदै ‘उत्कृष्ट कृषक’ सम्मानको व्यवस्था गर्ने योजना पनि प्रतिबद्धता पत्रमा समेटिएको छ ।

जमिनको वर्गिकरण गरी आवास योग्य जमिनमा व्यस्थित आवास, शहरीकरण गर्ने, कृषियोग्य जमिनमा सिँचाई, सडक, विद्युत, लगायतको पूर्वाधारको व्यवस्था गर्ने, नगर भित्रका सबै जमीनको नयां नापी गराई जमीनमा रहेको विवाद अन्त्य गर्ने, भूमिहीन, दलित, सुकुम्वासी तथा अव्यवथित वसोवासीहरुको  समस्याहरु समाधान गर्ने नगर प्रमुखका उम्मेदवार बाबुराम दाहालले बताएका छन् ।